Το προηγούμενο άρθρο μου δίνει την
ευκαιρία να ασχοληθώ με ένα θέμα που πολύ λίγοι έχουν αγγίξει και συνήθως επιφανειακά.
Τη περίοδο της κρίσης είχαμε απότομη πτώση του ΑΕΠ κατά 25%. Έτσι ο μέσος πολίτης
έχασε το 25% του εισοδήματος του. Αυτό αποτελεί ένα μέσο όρο. Κάποιοι αύξησαν
το εισόδημα τους, άλλοι έχασαν μεταξύ 0-25% και άλλοι περισσότερο από 25%.
Έχουμε περιπτώσεις απότομης αλλαγής τάξης. Άνθρωποι που πριν λίγα μόνο χρόνια βρισκόντουσαν στην μεσαία και
ανώτερη τάξη, τώρα έχουν γίνει νεοπρολετάριοι. Εκτός από τους νεοπρολετάριους, έχει
δημιουργηθεί και η τάξη των δυνητικών η μελλοντικών νεοπρολετάριων. Είναι αυτοί
που ακόμη δεν βρίσκονται στη κατώτερη τάξη αλλά βλέπουν ότι με μαθηματική ακρίβεια
προς τα εκεί βαδίζουν, εάν δεν αλλάξουν τα πράγματα.
Ο όρος προλετάριος έχει ταυτιστεί με
τους κομμουνιστές. Προέρχεται από το λατινικό proletarius και η πραγματική έννοια του είναι η φτωχότερη τάξη.
Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία για τη τάξη που δεν είχε
καθόλου η ελάχιστη περιουσία και η μόνη συνεισφορά τους ήταν τα αρσενικά παιδιά
τους ως στρατιώτες. Το όρο τον χρησιμοποίησε ο Κάρολος Μαρξ και ταυτίστηκε με
τους κομμουνιστές διότι υπάρχει αλληλοϋποστήριξη. Οι κομμουνιστές υποστηρίζουν τα συμφέροντα των προλετάριων και οι πολλοί προλετάριοι έχουν τον κομμουνισμό ως ιδεολογική τοποθέτηση.
Και στο παρελθόν είχαμε επιχειρήσεις
που «έπεφταν έξω», εργαζόμενους που έχαναν τις δουλειές του κλπ. Ήταν όμως τέτοια
η οικονομική κατάσταση που κάποιος μπορούσε να επανακάμψει. Έχουμε ακούσει πολλές
ιστορίες επιχειρηματιών που τα έχασαν όλα, ξεκίνησαν πάλι από το μηδέν και
δημιούργησαν πολλά περισσότερα από αυτά που έχασαν. Επίσης υπήρχαν περιπτώσεις εργαζόμενων που έχασαν
τις δουλειές τους και τελικά βρήκαν καλύτερες δουλειές από αυτές που έχασαν. Τώρα
όμως η κατάσταση είναι τέτοια που δεν δίνει την ελπίδα οποιασδήποτε ανάκαμψης
σε προσωπικό επίπεδο. Εάν δεν έρθει σημαντική ανάκαμψη της οικονομίας γενικότερα,
η προσωπική ανάκαμψη πολλών Ελλήνων είναι εξαιρετικά δύσκολη έως αδύνατη.
Νεοπρολετάριοι βρίσκονται και στην
κεντροαριστερά και στην κεντροδεξιά. Θα ασχοληθώ μόνο με τους κεντροδεξιούς για
δύο λόγους. Κατ’ αρχάς εγώ και οι περισσότεροι στο κοινωνικό μου περιβάλλον
βρισκόμαστε στο χώρο της κεντροδεξιάς. Έτσι μπορώ να γνωρίζω καλύτερα τους
προβληματισμούς των κεντροδεξιών νεοπρολετάριων που είναι προβληματισμοί των
γνωστών μου και δικοί μου. Ο άλλος είναι ότι το δίλημμα, η σύγχυση η το μπέρδεμα
είναι πολύ μεγαλύτερα στους κεντροδεξιούς. Οι κεντροαριστεροί δεν χρειάζεται να
κάνουν μεγάλη πολιτική μετακίνηση, απλά πάνε λίγο πιο αριστερά.
Νεοπρολετάριοι που ανήκαν για χρόνια
στη κεντροδεξιά και παραδοσιακά ψήφιζαν ΝΔ βρίσκονται σε μεγάλο προβληματισμό. Είναι
ξεκάθαρο για τους κεντροδεξιούς νεοπρολετάριους (πραγματικούς και μελλοντικούς)
ότι η ΝΔ δεν εκφράζει πλέον τα συμφέροντα τους. Μερικοί ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ αλλά δεν
είδαν σημαντική διαφορά από τη ΝΔ. Η ΧΑ ίσως εκπροσωπεί τα συμφέροντα της τάξης
τους, όχι τόσο καλά όσο το ΚΚΕ. Πολλοί δυσκολεύονται να πάνε στη ΧΑ λόγω ακραίων
τοποθετήσεων σε διάφορα ζητήματα. Αντιλαμβάνονται ότι το ΚΚΕ είναι το κόμμα που
εκπροσωπεί καλύτερα τα συμφέροντα της τάξης των προλετάριων στην οποία πλέον ανήκουν
η θα ανήκουν. Όσοι είναι ειλικρινείς με τους άλλους και τον εαυτό τους, παραδέχονται
ότι με το ΚΚΕ θα είναι σε καλύτερη μοίρα καθώς θα έχουν τα βασικά: στέγαση, σίτιση,
ένα χαμηλό εισόδημα και μια χαμηλή σύνταξη. Τώρα κινδυνεύουν να μην έχουν τίποτα
από όλα αυτά.
Το ΚΚΕ εκπροσωπεί ένα σύστημα που
αντιτάχθηκαν και πολέμησαν όλη τη ζωή τους. Το κόμμα που υποστήριζαν, η ΝΔ, έφερε
τη χώρα και τους πολίτες σε τέτοια οικοινομική εξαθλίωση ώστε το σύστημα στο
οποίο εναντιονόντουσαν να είναι πλέον καλύτερο από το σύστημα που πίστευαν. Το
δίλημμα τους δεν είναι ως προς ποιο κόμμα εξυπηρετεί τα συμφέροντα τους. Το δίλημμα
τους είναι ως προς τι επιφυλάσσει το μέλλον για τη χώρα και για αυτούς. Εάν υπάρξει
σημαντική ανάκαμψη για τη χώρα, είναι πιθανό να μπορέσουν να ανακάμψουν και σε
προσωπικό επίπεδο και να επανέλθουν στη τάξη που ανήκαν. Έτσι βλέπουμε ακόμη
και το παράδοξο, νεοπρολετάριοι να εξακολουθούν να ψηφίζουν ΝΔ, με την ελπίδα
της προσωπικής ανάκαμψης.
Στη αρχικά στάδια της Νέας Αρχής, είχαμε
κάνει μια πρόχειρη εκτίμηση για την κομματική αφετηρία των φίλων και υποστηρικτών
της κίνησης. Είχαμε βρει ότι πριν το 2009 ψήφιζαν: ΝΔ 70%, κεντρώο ΠΑΣΟΚ 20%, άλλα
10%. Τώρα πλέον οι υποστηρικτές και φίλοι της κίνησης ψηφίζουν όλα τα κόμματα.
Είναι δύσκολο όμως να κάνουμε εκτίμηση διότι συνεχώς μεταβάλλονται οι επιλογές.
Σαφέστατα το μεγαλύτερο κομμάτι των υποστηρικτών της κίνησης ανήκει στο Α.Λ.Α.
(Αποχή Λευκό Άκυρο). Όμως έχουμε ανθρώπους που ψηφίζουν όλα τα κόμματα: ΝΔ, ΧΑ,
ΑΝΕΛ, Ένωση Κεντρώων, Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ. Επίσης ψηφίζουν και μικρά κόμματα
εκτός Βουλής όπως Τελεία, Δημιουργία Ξανά κλπ. Όλοι αυτοί δηλώνουν ότι θα έρθουν
μαζί μας όταν γίνουμε κόμμα και κατέβουμε στις εκλογές. Στη Νέα Αρχή, οι
κεντροδεξιοί νεοπρολετάριοι* (πραγματικοί και μελλοντικοί) είναι από τις ομάδες
που προσπαθούμε να εκπροσωπήσουμε. Έχουμε αρκετούς που δραστηριοποιούνται στη κίνηση.
Οι κεντροδεξιοί νεοπρολετάριοι βρίσκονται κυρίως μεταξύ ΧΑ και ΚΚΕ ως προς την
εκπροσώπηση των συμφερόντων τους.
Θεωρούμε (στη Νέα Αρχή) ότι οι σωστές πολιτικές
εξαρτώνται από το τόπο και το χρόνο. Πολιτικές που μπορεί να είναι σωστές στην
Ελλάδα σήμερα, μπορεί να είναι λάθος στην Ελλάδα σε λίγα χρόνια η σήμερα σε κάποια
άλλη χώρα. Σαν βάση έχουμε τη φιλελεύθερη ιδεολογία αλλά υποστηρίζουμε τη σύνθεση
με στοιχεία από άλλες ιδεολογίες. Προσπαθούμε να βρούμε λύση στα προβλήματα κοινωνικών
ομάδων που ανάμεσα τους είναι και οι κεντροδεξιοί νεοπρολετάριοι. Διατηρούμε σαν βάση την φιλελεύθερη ιδεολογία και δεν ξεφεύγουμε σε άλλους χώρους αλλά δανειζόμαστε
στοιχεία από άλλους χώρους. Την ιδεολογική τοποθέτηση τη καθορίζει η κοινή συνισταμένη της τοποθέτησης στα επιμέρους
ζητήματα η ο μέσος όρος. Με αυτή την έννοια ανήκουμε στο χώρο της κέντρο + δεξιάς.
Ένα στοιχείο δεν καθορίζει την ιδεολογική τοποθέτηση. Αυτή είναι η απάντηση μας
σε όλους τους ανόητους και αδαείς που μας έχουν χαρακτηρίσει φασίστες,
σοσιαλιστές, κομμουνιστές, αναρχικούς και άλλα πολλά.
* Δηλώνουμε ότι εκπροσωπούμε τη μεσαία τάξη και όχι την τάξη των προλετάριων που βέβαια αντιμετωπίζουμε
με μεγάλη ευαισθησία. Εκπροσωπούμε όμως τους κέντρο + δεξιούς νεοπρολετάριους που
πιθανώς να βρίσκονται μόνο προσωρινά στη τάξη αυτή.
Μανώλης
